نگاهی به ترجمۀ مجاز مرسل در قرآن کریم با بررسی موردی ترجمۀ آیتی، الهی، فولادوند و خرمشاهی

Authors

عباس اقبالی

زینب رحیمی

abstract

قرآن مجید متنی است با لایه­های شگرف که خوانش و بیان دلالت­های آیاتش از راه ترجمه درنگی بایسته لازم دارد. بدین روی ترجمه­های قرآن با نقد­های بسیاری روبرو شده است. ولی با عنایت به بسامد مجازهای مرسل قرآن و دلالت­های ظریف آ­ن­ها،  ترجمه­های این مجازها بررسی و نقدی مستقل می­طلبد. در این جستار به مثابۀ گامی در نقد ترجمۀ این قبیل تعابیر و متناسب با مجال یک مقاله، از میان ترجمه­های فراوان فارسی، به چهار ترجمۀ (آیتی، الهی قمشه­ای، خرمشاهی و فولادوند) که از اشتهار و تفاوت با یکدیگر برخوردارند پرداخته شده است. بدین جهت با بهره­گیری از مراجع تفسیری المیزان فی التفسیر، جوامع الجامع ومفاتیح الغیب ...، مجازهای مرسل در 10 جزء اول قرآن مشخص گشته و به روش استقرایی ـ استنتاجی ترجمۀ تعابیری مانند: «أصابع» با علاقه کلّیّت، «ایتام» با علاقه ماکان و «لباس» با علاقه سببیّت ، بررسی و نقد شده­ است. حاصل این پژوهش معلوم ساخته، ترجمه­های مجاز­های مرسل یک­نواخت نیست، هر یک از مترجمان سبک خاصی را دنبال نکرده است ، گاه از تعابیر مجازی زبان مقصد استمداد جسته و گاهی با بهره­گیری از ترجمۀ توضیحی دلالت تعبیرات را رسانده­اند. در مواردی، برخی آرایۀ بلاغی نهفته در تعبیرات مجازی را فرو­نهاده به ترجمۀ­ تحت­اللفظی (حرفی) مجازها بسنده کرده اند، ترجمه­ای که مفهوم مورد نظر تعبیر مجازی را نمی­رساند. در پایان نیز ترجمۀ این چهار مترجم با یکدیگر مقایسه و به بیان رویکرد انتخاب شده از سوی هر یک پرداخته شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش شناسی و نقد ترجمۀ مجاز در قرآن کریم

مجاز یکی از مهم ترین و مؤثرترین ساختارها و صنایع بیانی در بلاغت به شمار می رود و نقش به سزایی در زیباشناختی و معناآفرینی بافتار قرآنی دارد. لذا ترجمۀ آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است که در این نوشتار به روش شناسی ترجمۀ انواع مجاز و نقد عملکرد مترجمان قرآن پرداخته شده است. صاحب نظران در ترجمة انواع «مجاز» - و در مجموع انواع متون- دو روش «معنایی» (ترجمه به مجاز) و «ارتباطی» (ترجمه به حقیقت) را ا...

full text

نقد مقابله ای ترجمه های قرآن کریم«پنج مترجم فرهیخته: آیتی، حداد عادل، خرمشاهی، فولادوند و مکارم شیرازی + نویسنده»

ترجمه متون مقدس و دینی ـ به ویژه قرآن کریم ـ به ۳ رکن نیاز دارد: الف ـ تخصص زبانی؛ ب ـ حرفه ای بودن در ترجمه؛ ج ـ موضوع. بی گمان نداشتن زبان و نثر معیار، سفارشی بودن بیشتر ترجمه ها، استفاده نکردن بیشتر مترجمان قرآن از فرهنگ لغات یک و یا دو زبانه، امانت دار لفظ بودن تا معنا ، و گنگ و نامفهوم بودن از جمله مشکلات ترجمه های قرآن مجید است. بی گمان خود قرآن کریم هیچ گونه «ابهام»ی ندارد. اگر در ترجمۀ ...

full text

نگرشی بر تفسیر و ترجمۀ بائوزانی از قرآن کریم

چکیده الساندرو بائوزانی (Alessandro Bausani)، از مستشرقان بزرگ اروپا و بزرگ‏ترین اسلام‏شناس ایتالیا، از جمله محققانی است که دستی در استشراق دارند. این محقق شهیر، علاوه بر آثار متعدد در‏بارۀ ایران و اسلام، ترجمه و تفسیر مختصری از قرآن به زبان ایتالیایی انجام داده است که از معروف‏ترین ترجمه‏های اروپایی قرآن، و از منابع به‌نام خاورشناسان مغرب‏زمین به‏شمار می‏رود. حواشی و تفسیر بائوزانی بر قرآن، ب...

full text

سیاق و اثر آن بر فهم و ترجمۀ قرآن کریم

یکی از راه‌های درک معنای درست واژگان و ترکیب‌های قرآن کریم و ترجمه و معادل‌یابی درست آن، توجه به سیاق است، چرا که قرینه‌های سیاقی، مشخص‌کنندۀ معنا هستند. سیاق در تفسیر واژه، تعیین معنای جمله، ترتیب نزول آیات، شناخت آیات مکی از مدنی، تعیین مرجع ضمیر، فهم کلمه یا جملۀ محذوف، و تعیین مصداق کلمه نقش بسزایی دارد. اهمیت این پژوهش در اینست که از ارزش انفرادی و ترکیبی واژگان و جمله‌ها پرده برمی‌دارد و...

full text

نقد و بررسی سه ترجمه معاصر(مطالعه موردی الهی قمشه ای، فولادوند، آیتی)

این مقاله با عنوان نقد ترجمه های معاصر قرآن کریم، مطالعه موردی سوره نبأ را با هدف تلاش برای تبیین مفاهیم صحیح قرآنی از زبان مبدأ به زبان مقصد به قدر طاقت بشری و تأثیر مثبت آن برمخاطبان قرآنی با استفاده از روش کتابخانه ای و منابع لغوی و تفسیری به ترجمه دقیق تر و مناسب تر آن همت گماشته است. شیوه کار در این پژوهش به این صورت است که با روش توصیفی- تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به روش فیش‌نگاری و با هدف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عرب

Publisher: دانشگاه علامه طباطبایی

ISSN 2251-9017

volume 3

issue 7 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023